Het innovatieplatform raakte verstrikt in een bureaucratische overlegcultuur. Daardoor kon men geen zinvolle speerpunten aanwijzen en is het innovatiebeleid mislukt. Volgens Maassen van den Brink kán innovatie eigenlijk niet bestuurd worden (NRC, 1 mei 2010). Sturen kan niet, maar stimuleren wel. Innovatie begint namelijk vaak bij de intelligentste 2% van de bevolking, hoogbegaafden genoemd. Zij lijken wel voor innovatie ontworpen!
Hoogbegaafden:
- vinden problemen oplossen van nature leuk
- gebruiken ongebaande paden
- denken multidisciplinair
- laten zich niet leiden door status, sociale conventies of modegrillen
- hebben snel door hoe iets werkt
- hebben als eerste last van een innovatie-dodende omgeving
Ze zijn minder geschikt voor een gemiddelde werkcultuur en hebben daarom nogal eens een gebroken opleiding of een wonderlijk CV. Hun denken en hun gedrag is onconventioneel. Daardoor passen ze niet in een consensuscultuur, waarin het bijzondere niet zichtbaar kan worden. In het innovatiebeleid zijn ze tot nu toe vergeten.
Innovaties kunnen van iederéén komen, ongeacht IQ of karakter. Maar hoogbegaafden hebben veel meer innovatieve ideeën dan anderen. Tienduizenden hoogbegaafden hebben nu een eenvoudige baan of een klein bedrijfje in de marge van de samenleving. Ze zijn timmerman, brugwachter, koerier, buschauffeur, hovenier of begeleider van gehandicapten. Een deel van hen kan en wil onze innovatiekracht een flinke impuls geven, als ze daarvoor de kans krijgen. Bijvoorbeeld kunnen zij:
- concrete overheidsmaatregelen analyseren op ontsnappingsroutes en ongewenste bijeffecten
- twee weken meelopen in een bedrijf, de meest sterke kanten benoemen, en tien concrete, haalbare verbeterpunten.
- een hardnekkig probleem oplossen
- nieuwe toepassingen bedenken voor een gouden idee
Spoor deze groep op en maak er gebruik van!
Frans Corten, van oorsprong bioloog, is ruim tien jaar loopbaancoach van hoogbegaafden. Noks Nauta, bedrijfsarts en psycholoog is verbonden aan het Instituut Hoogbegaafdheid Volwassenen (IHBV). Maud van Thiel is psychotherapeut voor hoogbegaafde (jong)volwassenen, gezinssocioloog en onderzoeker. Zij is directeur van het IHBV.