Stephano A. Stoffel schreef voor ons deze recensie over een boek dat volgens hem “een uniek boek over hoogbegaafdheid vanuit het perspectief van verschillende etnische invalshoeken” is.
Titel: Running the Long Race in Gifted Education: narratives and interviews from culturally diverse gifted adults
Editors: Joy. M. Scott-Carrol & Anthony Sparks
ISBN: 978 -1945271007
Uitgever: Book Publishers Network; 1st edition (March 31, 2016)
Organisatie: IGET network press, http://www.iget-network.org/resources/2016
In hardcover, paperback en Kindle
Inleiding
De auteurs Joy M. Scott-Carroll, PhD en Anthony Sparks, PhD hebben een uniek boek geschreven over hoogbegaafdheid, vanuit het perspectief van verschillende etnische invalshoeken. Met dit boek willen zij laten zien dat hoogbegaafdheid niet gelieerd is aan bepaalde etnische groepen, zoals wit Europese of Aziatische individuen (kind of volwassene), maar dat dit menselijk fenomeen voorkomt bij alle etnische groepen. Dit boek is heel bijzonder, omdat het vanuit de persoonlijke narratieven van de hoogbegaafden inzicht geeft in het verloop van hun onderwijs periode en wat zij nu als volwassenen hebben bereikt.
De etnische hoogbegaafden in dit boek zijn Afro-Amerikaans, Spaans-Amerikaans (wit Europees), Indiaas-Amerikaans, Afro-Brits en Latino-Amerikaans. Aan de hand van telefonische interviews en vragenlijsten werden de narratieven van de hoogbegaafde geïnterviewden opgeschreven, inclusief die van de auteurs zelf.
Miskenning hoogbegaafdheid bij zwarte mensen
De eerste woorden in het voorwoord van het boek zijn “To Be Young, Gifted and Black” van het lied van de welbekende zangeres Nina Simone. Hiermee geeft Nina aan dat mensen van Afrikaanse afkomst die begaafd zijn, zich hiervoor niet hoeven te schamen, maar juist trots kunnen zijn. Historisch gezien werden mensen van Afrikaanse afkomst in het Westen, in dit geval in Amerika, niet als begaafd gezien. Als het bleek dat zij begaafder waren dan hun klasgenoten van witte Europese afkomst, dan ging men er vanuit dat het geen volbloed ‘zwarten’ waren. In dat geval werden de zwarte begaafde klasgenoten soms zelfs genegeerd! Vanuit een wit (blank) perspectief gezien, is het namelijk niet mogelijk dat een zwarte individu bijvoorbeeld zowel academisch als atletisch begaafd kan zijn.
Een van de geïnterviewden voor het boek geeft aan, dat zwarte ouders door de publicatie van dit boek tot het besef zijn gekomen, dat zij mogelijk één of meer begaafde kinderen in huis hebben. Dit maakte dat ouders zich er ook van bewust worden dat onder andere een goeie huiselijke omgeving belangrijk is om de begaafdheid van hun kroost te prikkelen of verder te ontwikkelen.
Hier een korte samenvatting over enkele subgroepen.
Afro-Amerikanen
Zwarte Amerikanen hebben volgens de auteurs relatief gezien een heel moeilijke weg te gaan om als begaafd of hoogbegaafd te worden aangemerkt. Zij hebben onder andere te maken met discriminatie, racisme, miskenning of negeren. Of om gewoonweg stelselmatig door verwezen te worden naar het speciaal onderwijs.
De zwarte hoogbegaafden hadden ook te maken met een vorm van identiteitsverwisseling. Ze konden onder hun zwarte studiegenoten niet laten zien dat zij hoogbegaafd waren. Want hierdoor konden zij gezien worden als ‘acting white’. Hun niet-hoogbegaafde zwarte studiegenoten zagen de school vaak als een ongewilde tussenstap in het door de dominante witte maatschappij bepaalde levensloop. Voor sommige van de zwarte hoogbegaafden had dit vervelende consequenties, omdat zij meededen aan dit ‘peer group’ gedrag (dus van de zwarte niet-hoogbegaafde studenten), met als gevolg lagere schoolcijfers. Maar na deze zichtbare gevolgen kwamen zij dan wel tot inkeer. Zij kozen zelfstandig of door medewerking van hun ouder(s) voor een andere school. Als het dan een voornamelijk witte school was, speelde er echter weer een andere identiteitsverwisseling. Om namelijk er bij te horen, als meestal de enige zwarte in de klas of studiegroep, waren zij genoodzaakt om zich niet te ‘zwart’ te gedragen. Dus zij moesten hun zwarte identiteit opgeven en zich de witte identiteit aanmeten. Dat betekende het spreken van beschaafd Engels en de manieren aannemen van de witte klas- of studiegenoten. Maar ondanks deze crisis qua identiteit, hebben de hoogbegaafde Afro-Amerikanen die in dit boek hun verhaal vertellen, wel hun studies afgemaakt onder goede begeleiding van zowel hun ouder(s) als hun onderwijzers / docenten.
Indiase-Amerikanen en overigen
De Indiase-Amerikanen hebben allen hun hoogbegaafdheid ontdekt tijdens hun school- en studiejaren in India. Zij waren altijd de beste van hun klas! Op hun weg naar succes hadden zij niet te maken met discriminatie en racisme, zoals de Afro-Amerikanen dat meestal meemaken. Bij hen was de ondersteuning van de familie heel belangrijk. Tijdens hun overstap naar leden uit India, die overkwamen om te helpen met hun inmiddels opgestarte gezinnen.
De hoogbegaafde Afro-Brit in het boek, wist feitelijk niet dat zij hoogbegaafd was. Zij opperde deze gedachtegang, omdat zij wel sterk was in scheikunde maar niet in wiskunde. Daarnaast voelde zij zich onbegrepen tijdens haar studie en wist hierdoor geen raad met zichzelf. Door deze situatie raakte zij depressief en zocht deskundige hulp. Tijdens de professionele hulp die zij kreeg, werd aan haar verteld dat zij hoogbegaafd is. En toen kwam zij er achter dat niet alleen mensen die academisch goed scoren in de bètavakken hoogbegaafd zijn (de auteurs noemen dat een ‘gifted child’). Maar ook mensen die academisch minder goed scoren in de bètavakken en die juist goed zijn in andere vakken en diepzinnige vragen stellen (de auteurs noemen dat een ‘bright child’) .
Wat kunnen volwassen hoogbegaafden aan dit boek hebben
‘Running the Long Race in Gifted Education’ is een geweldig goed boek, dat vanuit de narratieven van de hoogbegaafde volwassenen inzicht geeft in de onderwijservaringen van deze bijzondere individuen die een andere etnische achtergrond en cultuur dan gemiddeld hebben. Deze individuen hadden bijna allemaal het geluk dat hun ouders ook hoogopgeleid waren. Door deze luxe positie hadden hun ouder(s) vroeg door dat zij hoogbegaafd waren. Dit zorgde voor goede begeleiding vanuit huis en het kiezen van de juiste scholen voor begaafde of hoogbegaafde kinderen. In hun leven als hoogbegaafde volwassenen zijn zij nu allemaal succesvol. Zij gaven geen noemenswaardige problemen aan over het hoogbegaafd en volwassen zijn. De meeste problemen of uitdagingen hadden zij tijdens hun school- en studiejaren.
Dit boek is bestemd voor de volwassen hoogbegaafde. Naast de persoonlijke narratieven, is er ook heel veel wetenschappelijke literatuur vermeld in het boek. Literatuur die van belang kan zijn voor de volwassen hoogbegaafde in zijn of haar mogelijke zoektocht naar erkenning en herkenning. Het boek geeft ook aanwijzingen om hoogbegaafdheid te herkennen bij andere etnische volwassenen dan de witte groep.
Het boek kan ook veel bieden aan onderwijzers op vooral de basisscholen, (onderwijs)pedagogen, psychologen, pedagogisch medewerkers van kinderdagcentra, statistici en sociologen. Deze deskundigen kunnen namelijk ervoor zorgen dat kinderen van andere etnische groepen niet onnodig worden doorverwezen naar het speciaal of bijzonder onderwijs. Deze kinderen kunnen juist hoogbegaafd zijn maar dat anders uiten!
‘Running the Long Race in Gifted Education’ geeft een goed inzicht in het persoonlijk en professioneel leven van cultureel diverse hoogbegaafde volwassenen. Inzichten die ook van groot belang zijn voor de volwassen hoogbegaafden in Nederland die ook een cultureel diverse groep zijn.
Stephano A. Stoffel, consultant sociaal domein, afdelingssecretaris politieke partij en columnist