Noks Nauta en Rianne van de Ven bezochten dit jaar opnieuw de SENG (Supporting Emotional Needs of the Gifted) Conferentie in de VS. Deze vond plaats van 3 tot 6 augustus in Naperville, nabij Chicago. Het was de 34e editie met als thema ‘Creating New Possibilities’. Lees hier hun verslag.
Verslag Noks
Algemeen
In 2013 was ik voor het eerst op een SENG conferentie en was toen bijna de enige die over volwassenen sprak. Het was fijn dat er nu veel mensen naar mij toe kwamen omdat ze me nog kenden van andere jaren. Dat waren vooral mensen die ook op het gebied van hoogbegaafde volwassenen werken. Die groep is nog steeds vrij klein. Er waren wel enkele nieuwe mensen bij die ons speciaal opzochten. Er waren ook enkele presentaties over onderzoeken op dit gebied. Het geheel was inhoudelijk toch wel erg mager. Het paradigma blijft kinderen/ ouders/ onderwijs. Persoonlijk vond ik de keynote sessions niet interessant, ik vond ze te lang en te oppervlakkig en hoor bijna geen nieuwe kennis. Ook vind ik een keynote onder de lunch niet prettig, ik wil juist graag met andere mensen praten onder de lunch.
Voordat ik naar de conferentie ging bezocht ik New York en Chicago en heb in beide plaatsen een HB-Café gepresenteerd. Deze waren door mensen ter plaatse georganiseerd naar het model dat we in Nederland hanteren. Dat waren beide zeer goede ervaringen.
Zelf gegeven presentaties
Ik heb bijgedragen aan de panelpresentatie op zaterdagmiddag, waar we met vijf mensen hebben gesproken over ‘Gifted adults’ en waar ik een overzicht heb gegeven van de thema’s die er in dit domein aan de orde zijn.
De presentatie werd goed bezocht. Er was helaas geen ruimte om het publiek mee te laten doen, maar achteraf hebben we wel veel positieve reacties gekregen. Ook meldden zich daar 15 mensen aan die belangstelling hadden om zelf actief een soort HB-Café op te gaan zetten in hun woonplaats nadat Rianne had verteld over het concept en onze ervaringen met HB-Cafés in Nederland en de eerste twee in de USA.
Ik heb een presentatie op zondagochtend gegeven over het onderzoek van Bruno Emans en mijzelf naar hoogbegaafden zonder werk. Er waren maar weinig deelnemers, maar degenen die er waren, waren heel geïnteresseerd.
Bezochte sessies
Ik bezocht de volgende sessies:
Lisa Erickson: Gifted Adults: Under the influence.
Een zeer relevant verhaal over verslavingen van hoogbegaafden, hoe ze ontstaan en wat het verband is tussen verslavingen en intensiteit, perfectionisme, sensitiviteit en wanhoop bij hoogbegaafden. Kennis die nog bij veel te weinig therapeuten aanwezig is. Op haar website staat een kort artikel hierover: http://www.lisaerickson.net/addiction.html
Wellicht kan er onderzoek onder hoogbegaafde volwassenen naar worden gedaan. Het is een belangrijk thema en van groot belang om een aantal hoogbegaafden beter te kunne begeleiden.
Paula Prober: The complexities of adult giftedness – Understanding the Rainforest Mind
Paula gebruikte tien uitspraken over hoogbegaafden (met haar metafoor van de Rain Forest Mind, ook in haar boek met die titel verwerkt) en ging daar nader op in. Bij elke uitspraak had ze een stukje muziek en sprak er over. Het was een leuke opzet, vooral voor hoogbegaafden zelf als een soort groepssessie.
Terry Friedrichs: A Gifted Elder with Dementia Says Goodbye
Terry gaf al eerder bij SENG presentaties over zijn moeder. Hij heeft, toen ze steeds verder dement werd, contact met haar proberen te houden via het lezen van non-fictie kinderboeken. Nu is zijn moeder overleden. Zijn presentatie was de rede die hij op haar begrafenis hield. Hij sprak haar ook steeds aan met ‘moeder’. Naar mijn idee was dit wel erg persoonlijk voor een conferentie. Ik heb toen geprobeerd de discussie wat te verbreden en dat lukte wel. Ik heb verteld waar we in Nederland mee bezig zijn. Daar was wel belangstelling voor. Het is allemaal nog erg basaal, er moet veel meer kennis over HB ouderen komen en die moet over de wereld worden verspreid.
Maggie Brown: Drop by Drop – Unmet Relationship Needs and the Gifted
Ik kende dit verhaal al omdat het de basis was voor haar trainingen in Nederland in maart. Inhoudelijk vond ik dit heel goed en zeer inzichtgevend. Het verhaal was nu meer bedoeld voor de hoogbegaafden zelf. Het was een soort groepssessie, waar mensen voor zichzelf kwamen en daar veel aan hadden.
Jean Peterson: Gifted Bullies, Gifted Targets, Gifted Bystanders: What should we understand?
Dit was inhoudelijk het sterkste verhaal dat ik hier heb gehoord. Het ging over pesten van hoogbegaafde kinderen. Het onderzoek is al in 2006 gepubliceerd, maar ik had het nog nooit gelezen. Heel relevant om dit te weten, omdat gepest worden op school natuurlijk implicaties heeft voor de latere volwassen hoogbegaafde. Dit is zeker een vorm van trauma. Ik heb later diverse artikelen van haar opgestuurd gekregen. Ik denk dat het belangrijk is om bij onderzoek onder hoogbegaafde volwassenen hier ook meer inzicht in te krijgen wat zij op school aan pestervaringen hebben meegemaakt. Knelpunt bij het onderzoek naar pesten is wel de definitie, waar geen consensus over is. Ook heeft ze geen vergelijkingsmateriaal over niet hoogbegaafden.
Verslag Rianne
Algemeen
Dit was mijn derde SENG-conferentie. Deze keer was ik niet alleen bezoeker, maar ook spreker. Ik had een voorstel ingediend om te vertellen over mijn onderzoek naar HB en HSP dat ik verrichte om mijn ECHA-opleiding af te ronden en dat was geaccepteerd. Spannend! Daarnaast zouden Noks en ik participeren in een panel-discussie over hoogbegaafdheid bij volwassenen.
Ik had met diverse mensen afspraken gemaakt om elkaar tijdens de conferentie op te zoeken en te spreken, want inmiddels zijn wij en is het IHBV bekend bij zowel de deelnemers, de organisatie en de andere sprekers.
De organisatie liet deze keer best wat te wensen over, maar dit kwam omdat er heel wat bestuurswisselingen bij SENG geweest waren er de hele conferentie effectief door twee personen was georganiseerd. Vanuit dat perspectief bekeken: heel knap.
Onze inspanningen om een volwassenenprogramma binnen het totaalpakket te krijgen hadden hun vruchten afgeworpen. Bijna ieder tijdslot dat er een “breakout-session” was, was er wel een lezing over volwassenen.
Voorafgaand aan de conferentie zijn er CE-sessies. CE staat voor Continued Education. SENG is een geaccrediteerde opleider voor APA- psychologen. Deze CE-sessies zijn 3 uur durende verdiepingssessies. Ik volgde er dit jaar een bij Andy Mahoney. Ik heb een paar jaar terug een artikel van Andy in het Nederlands vertaald en we hebben toen frequent e-mailcontact met elkaar gehad. Het was erg leuk om elkaar nu in levende lijve te ontmoeten. Zijn sessie ging over identiteit van hoogbegaafden en over “The Fit”. Hij benadrukt dat om een hoogbegaafde te laten floreren er een juiste afstemming moet zijn van individu èn omgeving. En beide zijn in de afstemming op elkaar “kneedbaar”. Je kunt aan de vaardigheden en het zelfvertrouwen van het individu werken, maar er zijn ook wijzigingen in de omgeving denkbaar.
Zelf gegeven presentaties
Op zaterdag participeerde ik in het panel over hoogbegaafden, o.l.v. Michele Kane, samen met Noks Nauta, Ellen Fiedler, Lisa Erickson en Maggie Brown. Ik kon er uitgebreid vertellen over het laat-ontdekken hoogbegaafd te zijn, het belang van peer-contact in dat proces en ons HB-Café-concept. Er waren veel deelnemers en het besef dat hoogbegaafdheid niet overgaat op je 18e en dus niet alleen door het kind-onderwijs-paradigma beheerst mag worden, was alom aanwezig. Hopelijk gaat SENG door met het geven van meer aandacht aan hoogbegaafdheid bij volwassenen.
Zondags mocht ik dan de resultaten van mijn onderzoek naar hoogbegaafdheid, HSP en Overexcitabilities presenteren. Ik voerde dit onderzoek uit met Elke van Hoof van de VUBrussel. Het artikel dat ik erover schreef, was mijn eindopdracht voor de ECHA opleiding tot Specialist in Gifted Education, die ik van 2014 tot 2016 deed aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Ik mag de slides nog niet verspreiden, omdat er nog een publicatie aan zit te komen. Veel positieve reacties!
Gedurende de conferentie bezocht ik de volgende sessies:
Carolyn Healy: Shredding my cloak of invisibility
Dit jaar een nieuw concept binnen de conferentie: ”Voices live!”. Dit zijn sessies van 30 minuten waar deelnemers een verhaal of performance vanuit persoonlijke beleving kunnen neerzetten. In deze sessie vertelde Carolyn haar persoonlijke verhaal hoe zij als onbewust hoogbegaafde de ladder binnen het bedrijfsleven beklom, maar op een gegeven moment tegen diverse belemmeringen aan liep. Op zoek naar een verklaring daarvoor, ontdekte ze hoogbegaafd te zijn. Die zelfkennis leidde tot nieuwe keuzes en een proces om dichter bij haarzelf te komen. Nu is ze een “advocate” voor hoogbegaafdheid in het bedrijfsleven en wil ze bedrijven informeren over het potentieel van hoogbegaafde medewerkers. Ze hoopt zo ook andere onbewust hoogbegaafde volwassenen te ‘bevrijden’.
Lisa Erickson: Gifted adults under the influence
Reeds beschreven door Noks
Paula Prober: The complexities of Adult Giftedness: Understanding the rainforest mind
Reeds beschreven door Noks
Michele Kane: Coping with stress and anxiety: mindfulness as a pathway to well being
Michel Kane gaf een lezing over het nut van mindfulness voor hoogbegaafden. Ze besprak de vooroordelen rondom mindfulness, omdat het nu zo populair is, zijn er allerlei ‘goedkope’ concepten en goeroes. Hoogbegaafden hebben veel last van stress en angst vanuit hun mogelijkheid zo ver vooruit te kunnen denken. Aan de ene kant geeft deze gave je veel rust omdat je situaties kunt voorspellen (verminderen verrassingen) aan de andere kant kun je ook veel onbekende variabelen zien en dat levert dus stress op vanuit onzekerheid. Met behulp van mindfulness-oefeningen verhoog je je reflectief vermogen, veerkracht en welzijn. En deze vaardigheden zijn de basis voor empathie en compassie.
Tracy Winter: Being Seen: self concept development in gifted adults
Tracy is gepromoveerd op een kwalitatief onderzoek onder hoogbegaafde volwassenen naar het onderwerp “gezien worden”. Is dat nou een typisch hoogbegaafden ding? Ja!
Ik heb om haar proefschrift gevraagd en zodra ze me dat toegestuurd heeft, zullen we het plaatsen op de site van het IHBV.
Scott Barry Kaufman: Keynote on Creativity
Hier had ik enorm naar uitgekeken: een keynote door Kaufman. Wegens ziekte van hem verplaatst naar de 2e dag van de conferentie i.p.v. de openingskeynote. Maar hij was het wachten waard! Al ben ik het niet altijd of helemaal eens met zijn uitspraken over intelligentie, hij gaf een zeer interessante lezing. Veel persoonlijke voorbeelden en veel humor zorgden ervoor dat het publiek hem op handen droeg.
Tijl Koenderink & Femke Hovinga: Feniks: a drop-out center for twice exceptional high school students
Tijl en Femke gaven een mooie lezing over het concept van Feniks Talent. James Webb introduceerde hen met een zeer lovend openingswoord. Er was veel interesse voor het concept. Ondanks de grote verschillen (o.a. in wet- en regelgeving) tussen NL en de VS, zag je het enthousiasme groeien doordat deelnemers zagen hoe ze – op zijn minst delen van – dit concept in hun context konden hergebruiken. Er waren na afloop dan ook veel vragen!
Jill Hauwiller: EQ and gifted adults: skills for life and career success
Jill is executive coach voor high potentials. Zij begeleidt veel hoogbegaafde high potentials bij grote bedrijven met name op hun emotionele intelligentie. Ze maakt hierbij gebruik van de EQi 2.0 test. Emotionele intelligentie is – anders dan (cognitieve) intelligentie veel meer – gericht op vaardigheden dan op aanleg. En is dus sterk ontwikkelbaar. Mbv de EQi-2.0 test geeft zij inzicht in waar men aan het begin van een coachtraject staat. Enerzijds is dit zelfrapportage, anderzijds is er ook input van collega’s en leidinggevenden. En met name de verschillen geven aan waar een persoon zich zou moeten/kunnen/willen ontwikkelen. Dan gaat ze met haar cliënten aan de slag om hun vaardigheden te versterken. Een tweede analyse aan het eind van het traject maakt voor de cliënt inzichtelijk welke vooruitgang ze geboekt hebben, zowel in hun eigen ogen als in die van hun omgeving.
Ik vond dit een enorm interessante lezing. Ik ben zelf enkele jaren terug ook zeer actief geweest op het gebied van emotionele intelligentie. Ik volgde ooit een training bij Bureau Zuidema, toen nog ondersteund met de eerste versie van de EQ-i-test. Door Jill’s lezing is mijn enthousiasme voor dit onderwerp in relatie tot HB weer opgelaaid en binnenkort volg ik de certificerings-opleiding om zelf met dit instrument te mogen werken!
Volgend jaar, in 2018, vindt de conferentie plaats van 19 tot en met 22 juli in San Diego. Ik ben er dan weer bij!