Column Natascha Kayser: Ik ben niet gek, ik ben hoogbegaafd

Totaal overprikkeld en op de rand van een nervous breakdown kwam ik jaren geleden bij een psychiater terecht. Die constateerde, na een paar tests, ADHD. Oké, ik had moeite met concentratie, gedachten tuimelden over elkaar heen en in alle rapporten van de lagere school stonden opmerkingen als ‘is snel afgeleid’, ‘werkt niet door’ of ‘niet steeds zitten kletsen!’ en ‘zit voortdurend te draaien’.

De aanwijzingen voor ADHD leken te passen, al had ik er twijfels bij. Het voelde namelijk niet zo. Ik ben helemaal niet druk. Ja, mijn hoofd is druk. Dat staat nooit stil. Met gedragstherapie waarbij ik leerde om een dagindeling te maken, ging het wel iets beter. Ik leerde wat trucs om me beter af te sluiten voor prikkels van buitenaf, maar verder kwam het er vooral op neer dat ik ermee leerde leven.

Een paar jaar later zat ik weer bij de(zelfde) psychiater. Met een forse depressie deze keer. Die was, vanwege een reeks aan emotionele gebeurtenissen in de privésfeer, heel begrijpelijk. Ik kon het allemaal prima plaatsen, zag de oorzaken en gevolgen. Ik had alleen niet de puf om er zelf uit te komen. Ik wist niet waar te beginnen.

Precies in die periode – het ging al weer wat beter – ontdekte ik dat ik hoogbegaafd was. Dat was nogal een schok. Honderden puzzelstukjes, ook onderdelen van de depressie, vielen op hun plek. En het verklaarde ook mijn twijfels bij de diagnose ADHD. Want waarom zat ik naar buiten te kijken? Was mijn aandacht misschien snel afgeleid uit verveling, of omdat er altijd iets nóg interessanters is? Waarom reageerde ik zo sterk op prikkels? En waarom stond mijn hoofd niet stil en raasden de gedachten maar door?

Ik was overdonderd, maar ook blij en opgelucht. Ik was dus toch niet gek. Het lag niet aan mij.

Toen ik tegen de psychiater vertelde dat ik hoogbegaafd ben, en dat daar volgens mij heel veel op terug te voeren was (‘daarom en daarom en daarom’), keek ze alsof ze water zag branden. Hoogbegaafd? Hoe? Wat? Trok ik nou haar diagnose ADHD in twijfel? Ja. Dus. Twee sessies later zijn we gestopt. Het was duidelijk dat ze me verder niet kon helpen, omdat ik zelf inmiddels heel veel antwoorden had gevonden en – niet in de laatste plaats – omdat ze geen idee had waarmee. Zij was bezig een stoel in elkaar te zetten, had daar ook de handleiding voor en volgde die precies, terwijl het een kastje bleek zijn. De onderdelen lijken dan misschien op elkaar, maar met de handleiding voor een stoel krijg je nooit dat kastje passend in elkaar.

Door hun manier van denken en zijn, en vaak door aanvankelijke onwetendheid, komen veel hoogbegaafden in aanraking met de geestelijke gezondheidszorg. En heel vaak lopen ze daarin vast, om de simpele reden dat de gebruiksaanwijzing niet aansluit. Hoogbegaafdheid is namelijk geen aandoening. Je bent niet ziek, je bent niet gek, je hersens werken alleen op een andere manier.

Daarover gaat het HB-Café van 15 september in Breda, met als onderwerp ‘Hoogbegaafd is niet gek’. Greet van den Berg is HB-coach én geeft voorlichtingscursussen aan GGZ-personeel, zodat die hoogbegaafdheid leren (h)erkennen en zodoende met de juiste gebruiksaanwijzing aan de slag kunnen.

In dit HB-Café is alle ruimte voor discussie en het uitwisselen van ervaringen, maar het is nadrukkelijk niet bedoeld voor persoonlijke hulpvragen.

Datum: donderdag 15 september 2016

Aanvang: 19.30 uur (ontvangst vanaf 19.00 uur)

Locatie: Het Klooster, Schorsmolenstraat 13, Breda ( www.hetkloosterbreda.nl)

Kosten: € 17,50 (inclusief koffie, thee, water. Overige consumpties voor eigen rekening)

Aanmelden: www.ihbv.nl/evenementen